Okullarda ‘siber zorbalık’ eğitimi
MİLLİ Eğitim Bakanlığı’nca akran zorbalığı ile siber zorbalık, disiplin kapsamına alınırken, okullarda siber zorbalığa karşı eğitim veriliyor. Ankara’da Vilayet Sıhhat Müdürlüğü uzmanlarınca bu eğitim- öğretim yılı içinde okulların yüzde 28’ine ulaşılarak, dijital bağımlılık ve siber zorbalığa yönelik eğitim verildi. İl Sağlık Müdürlüğü Sincan Sağlıklı Hayat Merkezi’nde çocuk gelişim uzmanı Hatice Güçlü, Ulusal Eğitim Bakanlığı ile iş birliği içinde olduklarını belirterek, “Çocuklar için şifre güvenliği, ev içi, kamera yapısının nasıl olması gerektiğini, karşıdaki kişilerle konuşurken neler yapmaları gerektiğini anlatıyoruz” dedi.
‘Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’ndeki değişiklik ile akran zorbalığı ile siber zorbalık yapan öğrencilere disiplin süreci uygulanacak. Bir taraftan da Sıhhat Bakanlığı ile iş birliği yapılarak, okullarda dijital bağımlılık ve siber zorbalığa karşı eğitim veriliyor. Vilayet sıhhat müdürlüklerine bağlı ‘Sağlıklı Hayat Merkezleri’nde misyon yapan çocuk gelişim uzmanlarınca gelen talepler doğrultusunda okullarda öğrenci, rehber öğretmen ve velilere yönelik eğitimler veriliyor. Ankara’da 2022-2023 eğitim ve öğretim döneminde şimdiye kadar okulların yüzde 28’ine ulaşıldı. Öğrencilere bilhassa şifre güvenliği, internet kullanımı, kamera yapısının nasıl olması gerektiği anlatılıyor.
‘ŞİFRE GÜVENLİĞİ, KAMERA YAPISINI ANLATIYORUZ’Ankara Vilayet Sıhhat Müdürlüğü Sincan Sağlıklı Hayat Merkezi’nde çocuk gelişim uzmanı Hatice Güçlü, dijital bağımlığın alt başlığı olarak siber zorbalık ile alakalı MEB ile iş birliği içinde olduklarını belirterek, “Küçük yaş gruplarına aile eğitimi olarak, büyük yaş gruplarına da öğrencilerle birebir eğitim olarak okullara gidiyoruz. Bu eğitim yılı içinde Ankara’da yüzde 28 oranında okullara ulaşıldı. Sincan ilçesinde ise bine yaklaşık öğrenci, 300’e yaklaşık aile eğitimleri verdik. Teknoloji bağımlılığı eğitimi verirken, siber zorbalığı da anlatıyoruz. Çocuklar için şifre güvenliği, ev içinin nasıl olması gerektiğini, kamera yapısının nasıl olması gerektiği, karşıdaki kişilerle; özellikle de tanımadıkları kişilerle konuşurken neler yapması gerektiğini anlatıyoruz” dedi. ‘GÜVENLİ İNTERNET KULLANIMINI TAVSİYE EDİYORUZ’Okullarda verdikleri eğitimin yaş kümelerine nazaran farklılık gösterdiğini anlatan Güçlü, “İlkokul, ortaokul, lise çağındaki çocuklara dikkat etmeleri gereken konuları anlatıyoruz. Ortaokul çocuklarına daha çok çizgi sinema, izlenen dizi ve sinemalar, ailenin dikkat etmesi gerekenlere dikkat çekiyoruz. Ortalama bir kullanım mühleti belirliyoruz. Yaşlarına, gelişimlerine uygun olarak neler yapabileceklerine ve hangi toplumsal medya platformlarını kullanabileceklerini söylüyoruz. Aslında ilkokul çocuğu için çok birebir teknoloji ile bağlantı halinde olmasını çok istemiyoruz. Ortaokul çocuğu için de inançlı internet kullanımı nedir, internette ne kadar vakit geçirmeleri lazım, bu geçirilen vaktin ne kadarı tüketim ve üretim emelli olması gerekiyor; bunlara dikkat çekiyoruz. Büsbütün çocuklarımızdan teknolojiyi kısıtlamak üzere bir şey istemiyoruz, zati yapamıyoruz da. Emel ne kadar kaliteli kullanabilirler, ne kadar minimal seviyede kullanabilirler bunu hedeflemek oluyor. Lise periyodu çocuklar için durum biraz farklı. Onların akıllı telefonları var, konutta bilgisayarları var. Biz de bu doğrultuda eğitim veriyoruz. İnançlı internet kullanımını kesinlikle çocuklara ve ailelerine tavsiye ediyoruz” diye konuştu. ‘KENDİSİNİ OYUN KARAKTERİ GİBİ GÖRÜYOR’Güçlü, okul öncesi grupta olabildiğince az, yarım saat gibi bir süre internet kullanımına izin verilmesi gerektiğine işaret ederek, “0-3 yaş grubunu teknoloji ile tanışmaması gereken bir yaş olarak tabir ediyoruz; lakin artık o kadar çok karşılaşıyoruz ki bilhassa 2 yaş altı çocuklarda lisan gelişiminin çok olumsuz etkilendiğini görüyoruz. Bir üst 3-6 yaş kümesi çocuklarda da şiddet, oynadıkları oyunlara bağlı olarak saldırganlık, kendini oynadığı oyun karakteri olarak düşünüp arkadaşlarına o biçimde yaklaşım sık görülüyor ve bunun sonu savcılığa kadar gidebiliyor. Kreşte çok sorun yaşayan çocukların daha çok teknoloji bağımlılığına maruz kalmış çocuklar olduğunu fark ediyoruz” açıklamasında bulundu. ‘AKRAN ZORBALIĞI, DİJİTAL BAĞIMLIKLIĞA YOL AÇIYOR’Dijital bağımlılığın özellikle akran zorbalığına da çok büyük etkisi olduğuna dikkat çeken Güçlü, “Zaten akran zorbalığına maruz kalmış çocuklarda da bağımlılığı daha çok görüyoruz. Zira çocuk toplumsal ortamda kendini söz edemiyor. Bu formda teknoloji ortamında kendini daha âlâ tabir edip, daha çok arkadaşlık kurabiliyor. Bilhassa akran zorbalığını uygulayanlarda değil de maruz kalanlarda teknoloji bağımlılığının olağan çocuklara nazaran iki kat daha fazla olduğunu fark ediyoruz ve çalışmalarımız da gösteriyor bunu. Akran zorbalığına maruz kalmış çocuklarda da bilhassa anne ile görüşüyoruz. Aile içi faal vakit çok değerli, aile ile geçirilecek olumlu vakit çocuğun konutta, okulda yalnız kalmaması ve teknolojinin yerine konulabilecek bir alternatif; bu spor veya ilgi alanına yönelik farklı bir kurs olabilir. Hiçbir şey yoksa çocuğun 1 saat dışarıda aktif vakit geçirmesini tavsiye ediyoruz. Her gün ‘aile saati’ dediğimiz bir kavram var bizim, günlük yarım saat aile ile o günün değerlendirmesini istiyoruz. O gün neler yapmışlar, neler yaşamışlar, nelere maruz kalmışlar bunu tertipli olarak hayatlarına oturtmalarını istiyoruz” dedi.